Niemal każdego roku Słubice i pobliskie sołectwa tracą odrobinę swojego materialnego dziedzictwa kulturowo-historycznego poprzez rozbiórki wartościowych budynków. Najczęściej tłumaczy się to fatalnym, nieodwracalnym stanem technicznym, czy też odgórnym nakazem PINB. Jak jest jednak naprawdę?

Wstęp

Informacja publiczna udostępniona przez Powiatowego Inspektora Nadzoru Budowlanego w Słubicach Jana Gielementa nie pozostawia wątpliwości: większość rozbiórek w ostatnich latach nastąpiła wskutek osobistych decyzji właścicieli, a nie przymusu administracyjnego.

Chodzi przy tym m.in. o zabytkowy budynek dawnego Domu Ewangelickiego przy ul. Mickiewicza 10, który po wojnie stanowił pierwszą salę modlitewną, pierwsze kino oraz centrum życia kulturalnego mieszkańców. 22 października 1996 r. gmina Słubice sprzedała tę nieruchomość w drodze przetargu niejakiej Julicie Rogowskiej, a 4 stycznia 2005 r. ruszyła rozbiórka obiektu, o czym donosiły lokalne media po obu stronach Odry.

W artykule z 10 grudnia 2012 r. http://slubice24.pl/poznaj-slubice/slubice-wczoraj-i-dzis/4179-dom-przy-ul-1-maja-14-kolejny-zabytek-zmieciony-w-sterte-gruzu można było przeczytać o wyburzeniu w Słubicach blisko 200-letniego domu przy ul. 1 Maja 14, który zamiast właściwie ogrodzić i zabezpieczyć przed wizytami bezdomnych postanowiono po prostu usunąć w całości... Panowie rozbierający zaniedbaną przez właścicieli czy użytkowników ruderę przekonywali przechodniów, że taki był nakaz inspekcji budowlanej i nic niestety nie dało się zrobić.

Informacja publiczna od PINB nie wspomina jednak o nakazie rozbiórki tego domu. Według oficjalnych dokumentów Powiatowy Inspektor Nadzoru Budowlanego w Słubicach w latach 1999-2012 wydał zaledwie 12 decyzji o nakazie rozbiórki co do obiektów zlokalizowanych na terenie gminy Słubice.

O które miejsca więc chodzi?

Decyzje z lat 1999-2012 dla obszaru gminy Słubice

Decyzją z 8 kwietnia 1999 r. nakazano rozbiórkę budynku gospodarczego - stodoły położonego w Rybocicach nr 34 na nieruchomości oznaczonej nr ewid. 63 dla Gospodarstwa Administrowania i Nadzoru Mienia Skarbu Państwa w Ośnie Lubuskim, ul. 3 Maja 24.

18 września 2001 r. wydano nakaz rozbiórki stodoły murowanej, jednego z budynków na terenie dawnego PGR Czerwone w Słubicach przy ul. Folwarcznej dla Gospodarstwa Administrowania i Nadzoru Mienia Skarbu Państwa w Ośnie Lubuskim, ul. 3 Maja 24.

Kolejne trzy decyzje również wydano tego samego dnia dla Gospodarstwa Administrowania i Nadzoru Mienia Skarbu Państwa w Ośnie Lubuskim, ul. 3 Maja 24, a dotyczyły one jałownika, stodoły, wiaty-magazynu i hali produkcji suszu na terenie dawnego PGR Czerwone w Słubicach przy ul. Folwarcznej.

Decyzją z 20 listopada 2001 r. nakazano rozbiórkę budynku gospodarczego (stodoły) położonego w Słubicach przy ul. Wojska Polskiego 22 na nieruchomości oznaczonej nr ewid. 254/1 (osoba fizyczna).

24 marca 2003 r. wydano nakaz rozbiórki obiektów, tj. trzech szklarni położonych w Słubicach przy ul. Rzepińskiej na terenie dawnego PGR „Białe” na nieruchomości oznaczonej nr ewid. 332/6 dla Gospodarstwa Administrowania i Nadzoru Mienia Skarbu Państwa w Ośnie Lubuskim, ul. 3 Maja 24.

Na zdjęciach poniżej: folwark biały i folwark czerwony stanowiły niegdyś o potędze przedmieścia Dammvorstadt w zakresie uprawy zboża i hodowli trzody. Dawały też liczne miejsca pracy okolicznym mieszkańcom.



Ujęcie nr 2. Restauracja na białym folwarku.



Ujęcie nr 3. Pocztówka z wydawnictwa Richarda Rischke, nr katalogowy 224, Frankfurt an der O.



Decyzją z 6 lipca 2006 r. nakazano rozbiórkę byłego hotelu „Eden” położonego w Słubicach przy ul. Transportowej 1 na nieruchomości oznaczonej nr ewid. 71/1 dla Gminy Wyznaniowej Żydowskiej w Szczecinie przy ul. Niemcewicza 2/1-2. I to akurat rostrzygnięcie może tylko cieszyć, bo z terenu kilkusetletniej nekropolii zniknął budynek domu publicznego, który przynosił miastu wątpliwą sławę, głośną nie tylko w Polsce, ale i za Oceanem...

Na zdjęciu poniżej: lapidarium starych macew na cmentarzu żydowskim w Słubicach, zaś w tle fundamenty dawnego hotelu „Eden” („Gościńca Staropolskiego”).



22 stycznia 2007 r. zapadła decyzja o nakazie rozbiórki budynków garażowych położonych w Słubicach przy ul. Chrobrego na nieruchomości oznaczonej nr ewid. 1270 dla „Rafin” Sp. z o.o. z siedzibą przy ul. Gwarnej 21 we Wrocławiu.

Decyzją z 26 lutego 2007 r. nakazano rozbiórkę budynku magazynowego położonego w Lisowie, gmina Słubice na nieruchomości oznaczonej nr ewid. 120 dla właściciela nieruchomości (osoba fizyczna).

12 lipca 2007 r. PINB wydał decyzję o nakazie rozbiórki obiektu głównego po Zakładach Przemysłu Odzieżowego „Komes” przy ul. Wojska Polskiego 114 na nieruchomościach oznaczonych nr ewid. 62/114 oraz 62/115 dla współwłaścicieli nieruchomości – osoby fizycznej oraz PHUP „Bonus” Sp. z o.o. z siedzibą przy ul. Lechickiej 14 w Warszawie.

Wreszcie decyzją z 4 kwietnia 2011 r. nakazano rozbiórkę części wiaduktu (kładki pieszej) od strony północno-zachodniej do filara położonego w Słubicach przy ul. Sportowej na nieruchomości oznaczononych nr ewid. 59/4 oraz 10/4 dla Gminy Słubice.



Każda z wyżej wymienionych decyzji została poprzedzona przeprowadzeniem postępowania administracyjnego w sprawie nieodpowiedniego stanu technicznego obiektu, które to postępowanie wymaga wyrażenia „woli” na dokonanie rozbiórki przez właściciela nieruchomości.

W praktyce oznacza to, że każdy właściciel, który zdecyduje się podjąć możliwy jeszcze remont generalny, jest w stanie w ten sposób skutecznie zapobiec nakazowi rozbiórki dla własnego obiektu, zwłaszcza posiadającego wartości historyczne, artystyczne (architektoniczne) czy naukowe.

Za udostępnienie informacji publicznej o nakazach rozbiórki na terenie gminy Słubice w latach 1999-2012 dziękuję Powiatowemu Inspektorowi Nadzoru Budowlanego Janowi Gielementowi.

Chcesz dodać komentarz do artykułu? Zaloguj się lub zarejestruj swoje konto na portalu.