Stanisław Rybak, syn Jana. Urodził się 3 maja 1916 r. w Pogonowie koło Puław (Lubelskie). Od 1 do 30 września 1939 r. służył w Wojsku Polskim. Od 1 listopada 1942 r. do 22 lipca 1944 r. działał w ruchu oporu.
Słuchacz Centralnej Szkoły PPR w Lublinie. Wraz z grupą, kierowaną przez Marię Kowalską, udał się w kierunku Gniezna, gdzie przebywał od 1 lutego do 25 kwietnia 1945 r. Przez 3 miesiące pełnił funkcję I sekretarza KP PPR w Gnieźnie i wraz z Władysławem Zdybskim współorganizował struktury partyjne oraz państwowe na terenie powiatu gnieźnieńskiego. Według późniejszych wspomnień Rybaka w mieście miał rzekomo gościć samego Przewodniczego KRN Bolesława Bieruta, zaś w sprawach trudnych dla miasta i powiatu - korzystać z „audiencji u gen. Karola Świerczewskiego”. Z okresu tego przywołuje również nazwiska swoich najbliższych współpracowników Stanisława Miłostana oraz Władysława Szlaferka.
Od końca kwietnia do 20 czerwca 1945 r. organizował struktury PPR w regionie Gostynia, zaś potem skierowany został przez II sekretarz KW PPR w Poznaniu Marię Kamińską na funkcję I sekretarza KP PPR powiatu rypińskiego (rzepińskiego).
21 albo 22 czerwca 1945 r. dotarł pociągiem do Rzepina. W swoich wspomnieniach napisał później: „Miasto Rzepin wywarło na mnie wrażenie nieciekawe (…) Wszędzie pełno ruin i zgliszcz, napisów niemieckich, na ulicach pusto i ponuro”. Komitet Powiatowy zdążyli opuścić dotychczasowy I sekretarz Jan Patryas oraz II sekretarz Edmund Wystraszewski. Tym samym na miejscu pozostało jedynie trzech członków i kancelista Franciszek Ogrodowczyk, który zresztą wkrótce potem zastąpił Edmunda Wystraszewskiego na funkcji I sekretarza KM PPR w Rzepinie.
23 czerwca Rybak na dobre zaczął wykonywanie swoich nowych obowiązków. Wsparciem porządkowym służył komendant powiatowy Milicji Obywatelskiej st. sierż. Kazimierz Majchrzak, który w krótkim czasie zorganizował 13 posterunków na terenie całego powiatu. W pierwotnym składzie KP prowadzonego przez Rybaka znaleźli się Możejko (zastępca KP MO ds. politycznych), Franciszek Ogrodowczyk, Walerian Tokarski (organizator ZWM powiatu rypińskiego) oraz Franciszek Tomczak (wójt Boczowa). Powiatowy Urząd Bezpieczeństwa Publicznego leżał zaś w kompetencjach Mariana Wańczyka – wcześniej byli to por. Bronisław Pajączkowski, „Krawczyk” (nazwisko przybrane) i p.o. Feliks Strachanowski.
Przez pewien czas istniała powiatowa dwuwładza PPR: Rybak urzędujący w Rypinie miał pełnomocnictwa z Poznania, zaś Henryk Jastrzębski urzędujący w Słubicach powoływał się na pełnomocnictwa KW PPR w Koszalinie (pracami KP miał de facto zarządzać sekretarz KM PPR w Słubicach Roman Walczyna, ponieważ Jastrzębskiemu dużo czasu pochłaniały obowiązki burmistrza Słubic).
W lipcu 1945 r. siedzibę starostwa kierowanego przez Jana Langę oraz KP PPR kierowanego przez Rybaka przeniesiono z Rypina (Rzepina) do Słubic. Komendanturę radziecką nadal prowadzili mjr Nabukow oraz jego zastępca ds. politycznych mjr Iliczenko Kuźma. Rybak zamieszkał w Słubicach, przy al. Wojska Polskiego 167. Kiedy Walczyna wyjechał do Poznania, obowiązki sekretarza KM PPR w Słubicach przejął Stefan Kur.
29 września 1945 r. z inicjatywy KP PPR powołano zarząd spółdzielni Związku Samopomocy Chłopskiej (ZSCh), w skład którego to zarządu poza Stanisławem Rybakiem weszli również: przewodniczący Stanisław Jaskuła oraz Jan Langa i Józef Mager. Według swoich wspomnień Rybak dwukrotnie miał zostać odznaczony Złotym Krzyżem Zasługi.
13 kwietnia 1946 r. jeden z dwudziestu prelegentów podczas zebrania Koła Prelegentów KP PPR w Słubicach. Uchwałą PRN w Słubicach z 27 kwietnia 1946 r. został wybrany na członka Powiatowej Komisji Oświatowej, kierowanej przez Jana Langę.
Z okazji Dnia Zwycięstwa 9 maja 1946 r. otrzymał dyplom uznania od Prezydium PRN w Słubicach, którego sam był członkiem... Na dyplomie nie złożył jednak podpisu, zrobili to pozostali członkowie: przewodniczący Jan Langa, a także Kazimierz Grześkiewicz, Józef Mager oraz Stanisław Twardowski.
Według wspomnień Rybaka jesienią 1946 r. na życie jego oraz Mariana Wańczyka (PUBP) i por. Kobylaka (WOP) planowano zamach, gdy Ci wracali z posiedzenia egzekutywy („Przypadek sprawił, że uszli z życiem /zmiana drogi powrotnej do domu/.”). Niedoszli zamachowcy mieli się kryć w żołnierskich mundurach, ale zawczasu zostali dostrzeżeni, schwytani i osądzeni. Obecnie trudno oceniać wiarygodność tej relacji (nawet jeśli kogoś schwytano, to nie ma pewności, czy zarzuty były prawdziwe).
11 listopada 1946 r. kierowana przez Józefa Magera PRN powiatu rzepińskiego wybrała Rybaka na członka Prezydium tejże Rady. W latach 1946-1947 Rybak był dodatkowo radnym WRN w Poznaniu, gdzie m.in. miał zabiegać o poprawienie połączeń kolejowych ze Słubicami.
W 1946 r. Rybak brał udział udział w otwarciu nowego, drewnianego mostu na Odrze położonego na wysokości ośrodka zdrowia przy ul. Mickiewicza i hali koncertowej we Frankfurcie. Oprócz niego zjawili się tam również gen. Czerwiński, Władysław Jachowicz (wicestarosta), Jan Langa (starosta) i Józef Mager (burmistrz Słubic, przewodniczący KP PPS, kierownik szkoły).
Jego żoną była Irena Rybak z d. Pawlicka, córka Jakuba (członka PPR, zamieszkałego w Pniowie koło Boczowa). W II połowie 1946 r. współorganizowała ona Ligę Kobiet powiatu rzepińskiego, a podczas zjazdu założycielskiego została wybrana sekretarzem w składzie Zarządu Powiatowego LK. Aktywistka Wydziału Kobiecego przy KP PPR w Słubicach. Według pisemnej relacji Janiny Paciejewskiej z d. Wiak Irena Rybak współorganizowała uroczystości z okazji świąt państwowych i była agitatorem partyjnym w Trójkach w okresie kampanii przedwyborczej do Sejmu Ustawodawczego w 1947 r.
Od czerwca 1945 r. do września 1946 r. przewodniczącym Związku Walki Młodych na powiat rypiński był Walerian Tokarski, który w jednym ze swoich oświadczeń napisał, że na początku 1946 r. poznał Irenę Rybak jako działaczkę Związku Walki Młodych na terenie gminy Boczów. Według Tokarskiego Rybakowa opuściła Słubice w czerwcu 1948 r.
Na początku 1948 r. Rybak ustąpił ze stanowiska I sekretarza KP PPR w Słubicach i opuścił powiat słubicki, by udać się do Centralnej Szkoły PPR w Łodzi (na krótko do maja zastąpił go Franciszek Tomczak, a w czerwcu Alfons Baranowski z Krosna Odrzańskiego). Od sierpnia 1948 r. był I sekretarzem KP PPR w Sulęcinie. W powiecie tym współnadzorował akcję scaleniową KP PPR z KP PPS Wandy Mazurek.
W kwietniu 1950 r. z powodu choroby opuścił Sulęcin i został skierowany do szpitala w Poznaniu. Po jakimś czasie podjął pracę jako zastępca kierownika Wydziału Rolnictwa i Administracji KW PZPR w Zielonej Górze. W sierpniu 1953 r. na własną prośbę przeniósł się do Lublina. Ponad 20 lat pracował jako zastępca dyrektora szpitala a w międzyczasie tytułem magister socjologii ukończył studia wyższe na Wyższej Szkole Nauk Społecznych w Warszawie.
1 lutego 1965 r. WRN w Zielonej Górze przyznała mu Odznakę Honorową za zasługi w rozwoju województwa zielonogórskiego. Odebrał ją 5 dni później, podczas obchodów 20-lecia „wyzwolenia” powiatu słubickiego.
Członek zwyczajny Związku Bojowników o Wolność i Demokrację (nr legitymacji 129089/51). W 1973 r. powstał 33-stronicowy maszynopis jego autorstwa pt.: „WSPOMNIENIA dotyczące powstania i rozwoju życia społeczno-politycznego oraz gospodarczego w latach 1945 - 1948 w powiecie słubickim n/Odrą. Natomiast od roku 1948 - 1950 powiatu sulęcińskiego” (pisownia oryg.).
Za pomoc w pisaniu artykułu dziękuję Janowi Paciejewskiemu, byłemu prezesowi Związku Kombatantów RP i Byłych Więźniów Politycznych Koło w Słubicach.
