Kliknij przycisk i otwórz MENU >>
Ostatnie tygodnie 2014 roku przyniosły nietypowe odkrycie. Przypadkowo, po wielu latach poszukiwań i po uznaniu ich za zaginione, odnalazły się oryginalne plany budowlanego dawnego kina "Piast" w Słubicach. Duża w tym zasługa dyrektora archiwum miejskiego we Frankfurcie nad Odrą Ralfa-Rüdigera Targiela.

Jeszcze w okresie PRL plany budowlane wielu obiektów w Słubicach, m.in. stadionu, łaźni miejskiej (obecnie Katolickiego Centrum Studenckiego) czy lotniska wojskowego (obecnie strefy ekonomicznej), zostały przekazane do sulęcińskiej ekspozytury Archiwum Państwowego w Szczecinie, a stamtąd później do Archiwum Państwowego w Gorzowie Wielkopolskim.

Z planami budowlanymi kina „Piast”, dawniej Filmpalast Friedrichstraße, było jednak inaczej. Zawieruszyły się wśród zbiorów, nie zostały przekazane stronie polskiej i nadal znajdowały się w archiwum miejskim we Frankfurcie nad Odrą pod sygnaturą "BA I XV 6a 18". Docierając do tych dokumentów dowiadujemy się nowych, ciekawych rzeczy na temat lokalnej historii...

Otóż zgodność wykonania całego obiektu zgodnie z oryginalnymi planami budowlanymi zostało potwierdzono przez miejskiego radcę budowlanego Otto Morgenschweisa i to 28 maja 1927 r., czyli dokładnie dzień po oficjalnym otwarciu Stadionu Wschodniomarchijskiego, tj. dzisiejszego stadionu przy ul. Sportowej w Słubicach. Na planach widnieją podpisy Otto Morgenschweisa, właścicielki domu Hedwig Thiede a w samym rogu dokumentu - również samego projektanta.

kino piast plany
Fragment planów budowlanych Filmpalast  Friedrichstrasse

Odnalezienie dokumentów ma o tyle kluczowe znaczenie, ze dementuje pierwotne przypuszczenia publikowane w mediach jeszcze kilka lat temu o zaprojektowaniu zabytkowej fasady przez frankfurckiego radcę budowlanego Josefa Gesinga. Można już z całą pewnością stwierdzić, ze budynek wraz z fasadą i płaskorzeźbami, m.in. astwerkiem w stylu art déco to autorski projekt architekta Augusta Rebigera, którego biuro mieściło się przy Guerickestrasse 31 w Berlinie-Charlottenburgu.

Przypomnijmy, że dzięki zaangażowaniu Fundacji Dobro Kultury w Słubicach, Instytutu Historii Stosowanej we Frankfurcie nad Odrą, stowarzyszenia Słubiczanie.pl, czy poseł na Sejm RP Bożeny Sławiak 29 lipca 2013 r. Minister Kultury i Dziedzictwa Narodowego odmówił wykreślenia zabytkowej fasady z rejestru zabytków województwa lubuskiego. Natomiast 9 lipca 2014 r. wskutek wniosku właścicieli o ponowne rozpoznanie sprawy Minister prawomocnie utrzymał swoją wcześniejszą decyzję.

[info/foto: Roland Semik]
Spodobał Ci się artykuł? Daj lajka i udostępnij dalej. Dziękujemy :)

Komentarze   

#1 Adrian Mermer 2015-01-11 23:06
Trzeba trochę sprostować treść artykułu:
1) plany, które odnalazły się w archiwum miejskim we Frankfurcie niestety nie są planami budowlanymi. To co zachowało się we Frankfurcie, to plany "ewakuacyjne" dla urzędu nadzoru budowlanego. Nie ma na nich wszystkich wymiarów, brakuje również rysunków przekrojów i elewacji, nie mogą więc stanowić planów budowlanych.
2) Podpis architekta Otto Morgenschweissa potwierdza jedynie zgodność planów budynku z ówczesnymi przepisami bezpieczeństwa. Sam rysunek wykonany został w 1926r. o czym informuje treść pism, które znajdują się w archiwum, czyli już po zakończeniu budowy kina w 1924r. Jednak fakt, że zostały sporządzone już po wybudowaniu obiektu, pozwala przypuszczać, że oddają one rzeczywisty stan budynku.
3) Należy sprostować, że budynek kina reprezentuje raczej niemiecki ekspresjonizm z elementami art deco.
4) Według opracowania E. Reissa (Hefte des Historischen
Vereins zu Frankfurt (Oder) e.V., Ausgabe: 2.Heft/2012
), wiemy, że architektowi towarzyszyli również: frankfurcki rzeźbiarz Georg Fuerstenberg, i berliński malarz Kujawa.
5) Odnośnie kontrowersji dotyczącej autorstwa projektu kina, należy stwierdzić, że materiały źródłowe zawsze jednoznacznie wskazywały autorstwo A. Rebigera. Autorzy podający innego projektanta być może nie dysponowali tymi materiałami.

Pozdr. Adrian Mermer
#2 Adrian Mermer 2015-01-18 20:43
Warto również dodać, a dla niektórych być może przypomnieć, że na wczoraj przypadła 90-ta rocznica uroczystego otwarcia kina PIAST w Słubicach. Dokładnie w sobotę 17 stycznia 1925 roku odbyły się w kinie Piast, ówczesnym Filmpalast Friedrichstrasse, pierwsze pokazy filmowe, zapoczątkowując tym samym 80letnią historię tego miejsca jako miejsca kultury. Filmem inaugurującym otwarcie słubickiego "Pałacu Filmowego", był niemy dramat historyczny "Carlos i Elżbieta" (Carlos und Elisabeth) oparty na sztuce Schillera "Don Carlos", zainspirowanej postacią XVI wiecznego następcy tronu Hiszpanii Don Carlosa Habsburga. (Film ten można było w Słubicach obejrzeć ponownie w 2013 roku w ramach festiwalu "NO PIAST"). Pokazom inauguracyjnym towarzyszyła również kronika filmowa z relacją z wizyty niemieckiej floty wojennej w Norwegii i występ sceniczny tancerki o wdzięcznym imieniu Thea Jackson, o której wiadomo, że wystąpiła w filmie "Cień meczetu" (Schatten der Mosche) jako "indyjska tancerka", a której nazwisko (bądź pseudonim sceniczny) może sugerować pochodzenie z krajów anglojęzycznych, być może nawet z Ameryki. Na sali natomiast akompaniament zapewniała specjalnie zamówiona na tę okazję orkiestra. Pokazy odbywały się w sobotę o 18.00 i 21.00 i w niedzielę o 16.00, 18.30 i 21.00, 17 i 18 stycznia 1925 roku.
#3 Adrian Mermer 2015-01-18 21:12
* Informacje te można zaleźć w archiwum miejskim we Franfurcie nad Odrą w egzemplarzu gazety Die Oderzeitung z 17 stycznia 1925 r. i Volksfreund z tego samego dnia. Dodam jeszcze tylko, że w internecie znaleźć można nieco inny tytuł filmu, w którym występowała tancerka Thea Jackson - brzmi on "Im Schatten der Moschee", czyli "W cieniu meczetu".

Chcesz dodać komentarz do artykułu? Zaloguj się lub zarejestruj swoje konto na portalu.