Są różne formy prowadzenia działalności gospodarczej, wśród nich, co nie każdy wie, są również przedsiębiorstwa społeczne. Kim są? Jak działają? Dlaczego warto decydować się na korzystanie akurat z ich usług czy kupowanie ich produktów? O tym opowiada Marta Stachowska z Ośrodka Wsparcia Ekonomii Społecznej w Zielonej Górze. To drugi artykuł z cyklu przybliżającego te zagadnienia.

Są takie przedsiębiorstwa, podmioty na rynku, które nie działają dla zysku – nie on jest dla nich najważniejszy. A mowa o podmiotach ekonomii społecznej. – Działają one jednocześnie w sferze gospodarczej i społecznej, łącząc je obie – wyjaśnia Marta Stachowska z Ośrodka Wsparcia Ekonomii Społecznej w Zielonej Górze, który prowadzi słubicka Fundacja na rzecz Collegium Polonicum.

Dlaczego warto o tym wiedzieć? – Każdy z nas kupuje różne przedmioty, prezenty dla bliskich, albo korzysta z różnych usług. Możemy wybierać takie firmy, sklepy, wykonawców remontów czy innych usług, którzy nie są typowymi firmami, a przedsiębiorstwami społecznymi, zarabiają, ale jednocześnie pomagają innym, na przykład zatrudniają osoby wykluczone, bezrobotne, czy z niepełnosprawnościami – tłumaczy M. Stachowska. A część swoich zysków (lub całość) przeznaczają na pomoc dla nich – lub dla innych.

Również wiele większych i mniejszych firm korzysta z pomocy podwykonawców – którzy np. sprzątają biura, robią gadżety reklamowe, czy catering na imprezy. Ich partnerami mogą być właśnie przedsiębiorstwa społeczne.

Spółdzielnie socjalne

Spółdzielnię może założyć 5 osób fizycznych lub 2 osoby prawne. Na przykład, w Lubniewicach działa Spółdzielnia Socjalna MY, którą założyły gmina Lubniewice i gmina Sulęcin. Jej pracownicy sprzątają, zajmują się pielęgnacją terenów zielonych, wynajmują rowery, a także opiekują się osobami starszymi na zlecenie OPS. A wcześniej sami korzystali z pomocy tego ośrodka. Teraz – pracują.


Niedalekie Krosno Odrzańskie jest małym „zagłębiem” spółdzielni – działają tam 3, w tym dwie z nich stworzyły osoby niepełnosprawne. Odrzańska Spółdzielnia Socjalna utrzymuje się na rynku od 2010 roku. Ich zdrowe sałatki i domowe ciasta są sławne, nie tylko w okolicznych firmach i urzędach, dla których szykują catering. Organizują przyjęcia urodzinowe dla dzieci, piorą tapicerkę, no i sprzątają klatki schodowe już niemal w całym mieście. Oprócz nich Rybosfera będzie prowadzić restaurację, a Pani Sowa opiekować się osobami starszymi.

Fundacje i stowarzyszenia

Kojarzone są raczej z działalnością charytatywną, ale one również mogą zarabiać – jednak zysk musi być przeznaczony na działalność statutową. Mogą, a nawet muszą, na przykład na opłaty za czynsz, telefony itp., czy wymagane prawie zawsze wkłady własne do różnych projektów.


Na przykład Fundacja Dziupla Inicjatyw Przyrodniczych organizuje w placówkach szkolnych, od przedszkoli po szkoły średnie, zajęcia edukacyjne z różnych tematów związanych z przyrodą, różnorodnością biologiczną, ochroną środowiska. Są one prowadzone w ramach odpłatnej działalności statutowej – koszty pokrywają się z wydatkami, nie przynoszą zysku, bo nie to jest ich celem. Ale dzięki odpłatności można kupić materiały edukacyjne.

Spółki non profit

Taka spółka zarabia na rynku, ale swój zysk przekazuje na cele społeczne, najczęściej na cele statutowe organizacji, która jest jej właścicielem. Przykładem jest Dalej Razem Sp. z o.o. – właścicielem tego przedsiębiorstwa jest Stowarzyszenie Pomocy Osobom Autystycznym „Dalej Razem” z Zielonej Góry. Pracują w nim dorosłe osoby ze spektrum autyzmu – to ponad połowa pracowników (gdzie indziej trudno byłoby im znaleźć pracę).


Firma zajmuje się m.in. produkcją pomocy terapeutycznych, drukiem materiałów reklamowych, takich jak ulotki, wizytówki, nadruki na koszulach, itp., a także wypiekiem bezglutenowych przekąsek. Gryczane paluszki w kilku odmianach można kupić w sklepach ze zdrową żywością w niemal całej Polsce. Założeniem firmy jest pokazanie, że osoby z autyzmem mogą i chcą pracować, a ich praca w niczym nie odbiega od zleceń realizowanych w innych podmiotach.

ZAZ, WTZ i spółdzielnie pracy

A oprócz tego do przedsiębiorstw społecznych zgodnie z ustawą należą również Zakłady Aktywności Zawodowej, Warsztaty Terapii Zajęciowej – których celem jest stwarzanie osobom niepełnosprawnym, niezdolnym do podjęcia pracy, możliwość rehabilitacji społecznej i zawodowej. Te podmioty sprzedają, np. na różnych kiermaszach, przedmioty wykonane w ramach warsztatów - ozdoby świąteczne, torby czy karmniki dla ptaków.

Przedsiębiorstwami społecznymi są również spółdzielnie pracy, inwalidów czy niewidomych – takich podmiotów było znacznie więcej jeszcze kilkanaście lat temu, ale i obecnie również można spotkać się z ich produktami.

---

Wkrótce więcej o podmiotach, które działają w regionie Słubic.

Kontakt w sprawie spółdzielni socjalnych: Fundacja na rzecz Collegium Polonicum, e-mail: Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript., tel. 603 112 487.

Chcesz dodać komentarz do artykułu? Zaloguj się lub zarejestruj swoje konto na portalu.