Do kiedy dostrzegalne były zarysy dawnej restauracji u zbiegu ul. Folwarcznej i ul. Sportowej, głównego wejścia na Stadion Wschodniomarchijski, czy fundamenty dawnego obozu pracy wychowawczej „Oderblick” w Świecku? Zobaczmy...
Zdjęcie nr 1. W świetle nieodnalezienia dotąd zdjęć lotniczych sprzed 1945 r. pierwszej z analizowanych dziś okolic za punkt wyjściowy posłuży mapa sporządzona w 1934 r. przez urząd geodezyjny Vermessungsamt Frankfurt (Oder).
Na uwagę zasługuje m.in. zarys dawnego wejścia na kompleks stadionowy u zbiegu ul. Folwarcznej (wówczas) i ul. Sportowej (Friedrich-Ludwig-Jahn-Weg). Dzięki jednej z pocztówek wiemy też, że budynek restauracyjny miał charakter budynku arkadowego z podcieniami i tzw. łukami Tudorów, a właściciel przybytku nazywał się Johannes Falbe.
Zdjęcie nr 2. Na początku 1945 r. stały jeszcze zarówno wejście główne na tzw. pola OGELA od strony kortów tenisowych, jak i wejście główne na sam Stadion Wschodniomarchijski. W górnej części zdjęcia dostrzegalne są nawet zarysy obu nieistniejących już placów sportowych w ścisłym sąsiedztwie zabudowań folwarcznych.
O istnieniu niegdyś tego pola sportowego wzdłuż ul. Folwarcznej na wschód od toru do jazdy konnej wie raczej mało słubiczan, bo pole to nie istnieje i nie widnieje ani na oryginalnych planach Otto Morgenschweisa ani Friedricha Wilhelma Hirscha.
Kadr archiwalnego filmu pokazuje wygląd zewnętrzny nieistniejącego już wejścia głównego na stadion przy rozwidleniu dróg na cmentarz i osiedla domków rodzinnych Am Hängebusch.
Zdjęcie nr 3. Widać dokładnie, że w 1953 r. wciąż istniały budynki wejściowe na pola OGELA, jak i na sam stadion. Zarys obu pól w górnej części zdjęcia stał się jednak o wiele mniej wyraźny.
Zdjęcie nr 4. Z biegiem lat północne krańce kompleksu sportowego uległy zdziczeniu. Znacznemu zatarciu uległy zarysy pół w ścisłym sąsiedztwie PGR-u. Przybyło zieleni.
Zdjęcie nr 5. Podobnie 5 lat później...
Zdjęcie nr 6. A to już okolice mostu kolejowego na Odrze w Świecku. Fotografia została wykonana przez wojska niemieckie 7 kwietnia 1945 r. podczas lotu nr GX8411 i obecnie znajduje się w zbiorach Herder-Institut w Marburgu.
Zdjęcie nr 7. Fotografia została wykonana 22 maja 1953 r. przez wojska radzieckie i obecnie znajduje się w zbiorach Landesvermessungsamt Brandenburg we Frankfurcie nad Odrą.
Zdjęcie nr 8. Fotografia współczesna pokazuje m.in. zniknięcie wielu zabudowań i nowe nasadzenia w całej okolicy.
Zdjęcie nr 9. A to zarys fundamentów dawnego obozu pracy przymusowej „Oderblick” w Świecku. Fotografia została wykonana przez wojska niemieckie 7 kwietnia 1945 r. podczas lotu nr GX8411 i znajduje się w zbiorach Herder-Institut w Marburgu.
Zdjęcie nr 10. Fotografia została wykonana 22 maja 1953 r. przez wojska radzieckie i obecnie znajduje się w zbiorach Landesvermessungsamt Brandenburg we Frankfurcie nad Odrą.
Zdjęcie nr 11. Fotografia współczesna pokazuje drobne zmiany w krajobrazie terenu i gęstsze zadrzewienie całej okolicy. Cienka żółta linia wskazuje obręb dawnego obozu oraz położenie ważniejszych zabudowań obozowych. Zdjęcie z 26.06.2005.
Za pomoc w pisaniu artykułu dziękuję Eckardowi Reißowi, członkowi Towarzystwa Historycznego we Frankfurcie nad Odrą i autorowi dwujęzycznej monografii o historii cmentarza żydowskiego.
