TEMAT:

Pomoc lekarza potrzebna od zaraz
Od wielu lat problemem Polaków jest dostępność do publicznej służby zdrowia, a zwłaszcza do lekarzy specjalistów. Dla nikogo nie jest już zaskoczeniem, że na wizytę u lekarza trzeba czekać kilka lat, a w najlepszym przypadku kilka miesięcy. Pacjenci częstokroć są zmuszeni korzystać z wizyt prywatnych, a więc odpłatnych. Okres oczekiwania jest wtedy zdecydowanie krótszy, ale oburzenie budzi sam fakt, że państwo nie zapewnia swojemu obywatelowi odpowiedniego poziomu nieodpłatnej pomocy medycznej, bez konieczności długiego oczekiwania na wizytę. Są jednak takie sytuacje, w których pacjent nie może czekać w nieskończoność, ponieważ jego stan zdrowia wymaga szybkiej interwencji lub konsultacji lekarza. W takiej szczególnej sytuacji znajdują się kobiety oczekujące na narodziny dziecka. Wtedy, co oczywiste, oprócz pomocy ginekologa, nierzadko pojawia się konieczność konsultacji u lekarza: endokrynologa, diabetologa, kardiologa, neurologa, czy też ortopedy.

Kobieta w ciąży uprzywilejowana
Z pomocą ciężarnym kobietom przyszedł ustawodawca, uchwalając w dniu 4 listopada 2016 r. ustawę o wsparciu kobiet w ciąży i rodzin ,,za życiem", zmieniającą art. 47 c ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych. Dzięki niemu obecnie kobiety w ciąży mają prawo do porad w ramach ambulatoryjnej opieki specjalistycznej oraz świadczeń szpitalnych w dniu zgłoszenia. Jeżeli z jakichś względów nie jest to możliwe, porada bądź hospitalizacja powinna być udzielona w innym terminie, ale poza kolejnością wynikającą z prowadzonej listy oczekujących. W przypadku porady u specjalisty wizyta winna mieć miejsce nie później niż w ciągu 7 dni roboczych od dnia zgłoszenia.

,,Ja Pani nie puszczę"
W miejscach rejestracji pacjentów do udzielania świadczeń opieki zdrowotnej, w miejscach udzielania świadczeń podstawowej opieki zdrowotnej oraz w aptekach, kierownik przychodni, dyrektor szpitala albo kierownik apteki są zobowiązani wywiesić pisemną informację o uprawnieniach kobiet w ciąży. Może zapobiec to sytuacji, w której inni pacjenci będą kwestionować istnienie takiego uprawnienia i odmawiać przyjęcia kobiety w ciąży poza kolejnością. Jeśli jednak zdarzy się taka sytuacja, to warto zwrócić się z prośbą do pracownika placówki medycznej, np. pielęgniarki, lekarza czy też osoby pracującej w rejestracji, aby wyjaśniła awanturującemu się pacjentowi, że jest zobowiązany ustąpić pierwszeństwa pacjentce w ciąży.

Pacjentka w rejestracji
Aby skorzystać z przywileju pierwszeństwa, warto uzyskać od lekarza ginekologa prowadzącego ciążę zaświadczenie o fakcie bycia w ciąży, a także proprosić lekarza rodzinnego o wskazania tej okoliczności każdorazowo w skierowaniu do specjalisty. Zaświadczenie to należy okazać w rejestracji placówki medycznej i wspomnieć o prawie przysługującym pacjentce do rejestracji na termin wizyty czy badania poza kolejnością.
Osoba rejestrująca nie ma możliwości odmówienia kobiecie ciężarnej rejestracji w tym trybie. W sytuacji jednak, gdyby pacjentka spotkała się z odmową, może złożyć skargę do kierownika placówki medycznej czy też Rzecznika Praw Pacjenta i opisać zaistaniałą sytuację. Skarga jest wolna od opłat. Adresat skargi po jej rozpoznaniu może nakazać przyjęcie pacjentki poza kolejnością. Niestety rozpoznanie skargi może okazac się czasochłonne przez co jej wniesienie może mijać się z celem. Okoliczność ta może działać zniechęcająco na pacjentów. Mimo tego, wydaje sie, że wystarczające powinno być uprzedzenie rejestratorki o zamiarze wniesienia takiej skargi. Ostatecznie, można poprosić rejestratora odmawiającego rejestracji o napisanie oświadczenia, że będąc świadomym, iż pacjentka jest w ciąży odmawia jej zarejestrowania w terminie zagwarantowanym ustawowo.

Brak ubezpieczenia - żaden problem?
Zgodnie z art. 68 ust. 3 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej ,,Władze publiczne są obowiązane do zapewnienia szczególnej opieki zdrowotnej dzieciom, kobietom ciężarnym, osobom niepełnosprawnym i osobom w podeszłym wieku". Realizując ten postulat ustawodawca postanowił, że kobieta w ciąży, niezależnie od faktu czy jest ubezpieczona czy też nie, ma prawo do bezpłatnych świadczeń zdrowotnych. Kobieta, która jest ubezpieczona ma obowiązek przedstawić dowód ubezpieczenia zdrowotnego, a gdy takiego nie posiada, wystarczające jest okazanie karty przebiegu ciąży.

_______________________________
Nowe zasady opieki medycznej nad kobietami w ciąży należy ocenić pozytywnie. Szkoda, że nie podjęto na tyle szerokiej akcji informacyjnej, aby wiedza o tak ważnych dla kobiet regulacjach prawnych dotarła do szerokiego grona zainteresowanych pań. Tymczasem warto znać swoje prawa, aby móc je skutecznie egzekwować!

Łukasz Rostankowski