Losy Polaków zesłanych na Sybir. Na myśl nasuwają się słowa dobrze nam znanego motta z „Medalionów” Zofii Nałkowskiej - Ludzie ludziom zgotowali ten los. To jakże krótkie, a jednocześnie niezwykle wymowne zdanie . Na ile znamy historię tamtych dni?
Styczniowe spotkanie Dyskusyjnego Klubu Książki, które odbyło się w słubickiej książnicy zostało poświęcone książce Zbigniewa Domino „Syberiada polska”. Oficjalny biogram autora informuje nas, że inspiracją jego twórczości były osobiste doświadczenia życiowe. Został on wywieziony wraz z rodziną na Syberię.
Wertując jednak dokładniej jego biografię możemy dotrzeć do niechlubnych dni w jego życiorysie, w okresie już powojennym. Jak się okazuje należał do KBW, zajmował wysokie stanowisko w Prokuraturze Wojskowej. Takie szczegóły mogą zniechęcić do sięgnięcia po jego dorobek pisarski.
Lektura nie należy do tych lekkich i przyjemnych. Autor zabiera nas w podróż w głąb Rosji, na daleką Syberię. Podróż, która okazuje się wieloletnią gehenną przesiedleńczą mieszkańców wschodniej części naszego kraju. Głównych bohaterów poznajemy w mroźną zimową noc, kiedy do ich domostw wkracza NKWD z nakazem natychmiastowego spakowania najpotrzebniejszych rzeczy.
Przewracając kolejne karty tak niesamowicie realistycznej powieści jedziemy saniami na stację kolejową, gdzie przesiadamy się do bydlęcych wagonów. Ile może wytrzymać człowiek? Chłód, głód, niepewność jutra, śmierć czyhająca niemal na każdym kroku. A jednak tliła się wciąż nadzieja, że gdzieś jest kres tego zła. Jak okrutne były to chwile mogli przekonać się nasi klubowicze nie tylko z książki. Na spotkaniu gościliśmy naocznego świadka syberyjskiej historii Polaków.
Będąc wywiezionym jako kilkuletni chłopiec do dziś zachował w pamięci każdy szczegół tych potwornych dni. Wspomnienia naszego gościa w niesamowity sposób pokrywały się z kolejnymi wątkami naszej lektury. Choć z naszym gościem „po raz wtóry pojechaliśmy na Syberię”, to jednak trudno pojąć całą grozę tamtych dni. Przejmująca opowieść, którą każdy powinien znać.
Kolejne spotkanie Dyskusyjnego Klubu Książki odbędzie się 26 lutego (środa) o godzinie 17.00 w bibliotece miejskiej. Tematem spotkania będzie powieść J.K. Rowling „Trafny wybór”.
[tekst/foto: Marta Dobosz]
