Przypomnijmy, pomnik powstał z inicjatywy Społecznego Komitetu Budowy Pomnika, który stworzyli Sybiracy, przedstawiciele Stowarzyszenia Miłośników Ziemi Słubickiej, Polskiego Związku Emerytów i Rencistów, Wspólnoty Przyjaciół Paradyża czy Związku Nauczycielstwa Polskiego i innych organizacji w lutym 2015 roku. Połączyli siły, zbierali środki i zabiegali o poparcie dla idei budowy nowego pomnika. Finansowy ciężar budowy ponosi również gmina Słubice, która przeznaczyła na ten cel 220 tys. zł. O przygotowaniach do budowy pomnika pisaliśmy nie jeden raz.
Te wspólne starania zakończyły się sukcesem – pomnik już stoi, został zamontowany 21 lipca. Jego powstawaniu przyglądało się wielu przechodniów. Niektórzy już robili zdjęcia, wyrażając radość i poparcie dla powstania nowego miejsca pamięci.
Pomnik powstał w pracowni rzeźbiarza Roberta Sobocińskiego. Upamiętnia 3 pokolenia słubiczan: repatriantów ze wschodu, ich dzieci oraz wnuki. Zawiera m.in. motyw związany ściśle z historią Romana Golańskiego, pierwszego prezesa słubickiego oddziału Związku Sybiraków. Został on wywieziony na Sybir jako 13-letni chłopiec. Cały czas towarzyszył mu medalion, zabrany z rodzinnego domu. Pamiątka ta została umieszczona na pierwszym pomniku Sybiraków – i będzie również uwidoczniona na drugim. Na szczycie znajduje się orzeł podrywający się do lotu.
Na pomniku został umieszczony napis: „Pamięci zesłanych na Sybir i walczących o wolną, niepodległą Polskę. Mieszkańcy Ziemi Słubickiej, 17 września 2018 roku”. Zostały na nim także wyryte słowa papieża Jana Pawła II wypowiedziane 2 czerwca 1997 roku podczas wizyty w Gorzowie Wlkp.: „Dziękuję dzisiaj synom naszego narodu za to, że nie szczędzili ofiar i wyrzeczeń, broniąc najwyższych wartości: wolności i godności człowieka”.
Obok pomnika zostanie umieszczona specjalnie przygotowana w tym celu kapsuła czasu. Jest to autorski projekt Społecznego Komitetu Budowy Pomnika. Kapsuła zawiera wiele pamiątek i świadectw naszej historii – i teraźniejszości. Społeczny Komitet Budowy Pomnika przygotował film, który prezentuje jej zawartość
Choć pomnik już można oglądać, jego odsłonięcie jeszcze przed nami. Będzie jednym z ważniejszych punktów obchodów 100-lecia niepodległości Polski. Uroczystość odbędzie się 17 września o godz. 13. Poprzedzi ją msza św. w kościele NMP Królowej Polski o godz. 11. w intencji zesłanych na Sybir i walczących o wolną i niepodległą Polskę.
