TEMAT:

Nabycie uszkodzonego lub powypadkowego auta nie oznacza, że nie możemy dochodzić obniżenia ceny zakupu lub nawet auta zwrócić. Nie jesteśmy bezsilni wobec komisu, w którym dokonaliśmy zakupu. W opracowaniu omówię sytuację zakupu pojazdu z komisu przez osobę fizyczną zwaną konsumentem (przysłowiowy Kowalski).

Obowiązki sprzedawcy oraz prawa nabywcy regulują przepisy kodeksu cywilnego. Zostały one znowelizowane 25 grudnia 2014 roku. Zmiany te dały większe możliwości dochodzenia roszczeń nabywcy wobec komisów.
Na wstępie należy wyjaśnić kiedy i w jakich przypadkach możemy dochodzić swoich roszczeń. Roszczenia mogą być dochodzone w przypadku wystąpienia wad fizycznych i wad prawnych. Jeżeli kupiliśmy samochód, który po zakupie okazał się uszkodzony, niesprawny lub posiada wady, o których nie zostaliśmy poinformowani w dniu zakupu, pojawia się podstawa do wystąpienia przeciwko sprzedającemu z roszczeniem z tytułu rękojmi.

Sprzedawca jest odpowiedzialny względem kupującego, jeżeli rzecz sprzedana ma wadę zmniejszającą jej wartość lub użyteczność, jeżeli rzecz nie ma właściwości, o których istnieniu sprzedający zapewniał kupującego, albo jeżeli rzecz została kupującemu wydana w stanie niezupełnym. Ponadto Sprzedawca jest odpowiedzialny względem kupującego, jeżeli rzecz sprzedana stanowi własność osoby trzeciej albo jeżeli jest obciążona prawem na rzecz osoby trzeciej.

Przedmiot zakupu objęty jest rękojmią przez 2 lata od dnia zakupu, w przypadku auta używanego okres ten może zostać skrócony, jednak nie może być krótszy niż 1 rok, i to pod warunkiem, iż kupujący został o skróceniu tego okresu poinformowany przed dokonaniem zakupu.

Jeśli auto posiadało w dniu zakupu wady i zostaliśmy o nich poinformowani to Sprzedawca
jest zwolniony od odpowiedzialności z tytułu rękojmi.

Przepisy prawa cywilnego dają kupującemu następujące uprawnienia:
1. Jeżeli rzecz sprzedana ma wadę, kupujący może:
a. złożyć oświadczenie o obniżeniu ceny albo
b. złożyć oświadczenie o odstąpieniu od umowy, chyba że sprzedawca niezwłocznie i bez nadmiernych niedogodności dla kupującego wymieni rzecz wadliwą na wolną od wad albo wadę usunie.
c. żądać wymiany rzeczy na wolną od wad albo
d. zamiast wymiany rzeczy żądać usunięcia wady, chyba że doprowadzenie rzeczy do zgodności z umową w sposób wybrany przez kupującego jest niemożliwe albo wymagałoby nadmiernych kosztów w porównaniu ze sposobem proponowanym przez sprzedawcę.
Obniżona cena powinna pozostawać w takiej proporcji do ceny wynikającej z umowy, w jakiej wartość rzeczy z wadą pozostaje do wartości rzeczy bez wady.

Co ważne odstąpienie przez kupującego od umowy jest możliwe w przypadku, gdy wada jest istotna.

W przypadku podjęcia decyzji o dochodzeniu roszczenia z tytułu rękojmi należy bezzwłocznie powiadomić sprzedającego o wykryciu wady ( nie ma uregulowań co do terminu powiadomienia sprzedawcy o wykryciu wady jednak, z uwagi na własne dobro, najlepiej jest to zgłosić od razu po wykryciu wady). W tym miejscu najbezpieczniej jest udać się do rzeczoznawcy, który na zlecenie kupującego przygotuje opinię, w której wskaże wszystkie wady naszego pojazdu i stwierdzi ich istotność. Oczywiście opinia rzeczoznawcy związana jest z dodatkowym kosztem, jednakże przede wszystkim, dokument ten stanowi wyliczenie wszystkich wad pojazdu, o których kupujący nie został poinformowany przy zawieraniu umowy kupna, co daje prawo do wystąpienie o zwrot pieniędzy od komisu. Ponadto, co również ważne, w przypadku zakupionego pojazdu, którego stan techniczny okazał się niezgodny z treścią umowy możemy również dochodzić od sprzedającego nakładów ponoszonych w trakcie użytkowania tego pojazdu, a bezsprzecznie sporządzenie opinii jest takim nakładem. Oznacza to, iż wysuwając względem sprzedającego swoje żądania możemy również zażądać zwrotu wydatków poniesionych na sporządzenie tejże opinii, pod warunkiem oczywiście, iż posiadamy rachunek lub fakturę wystawioną przez podmiot, który opinię przygotował.

Następnie należy sporządzić oświadczenie o odstąpieniu od umowy wraz z żądaniem zwrotu ceny pojazdu lub obniżenia ceny pojazdu. Oświadczenie takie powinno zostać złożone w formie pisemnej z jednoczesnym zastrzeżeniem o jego skuteczności, jeżeli w wyznaczonym terminie (podać jednak określoną liczbę dni np. 7 dni) sprzedający nie usunie wad lub też nie wymieni rzeczy na wolną od wad.

Sprzedający różnie podchodzą do tego typu roszczeń. Mogą uznać roszczenie i rozwiązać sprawę polubownie np. zwrócić pieniądze lub obniżyć cenę o wartość koniecznej naprawy. Mogą także przeciągać sprawę w czasie liczą na zniechęcenie kupujących. Bywa też tak, że sprzedający idzie w zaparte i nie uznaje naszego roszczenia, wskazując, iż nie miał wiedzy o wykrytych wadach. Biorąc pod uwagę fakt, iż właściciel komisu jest, a przynajmniej powinien być, profesjonalistą, takie tłumaczenie nie zwalnia podmiotu sprzedającego z odpowiedzialności, gdyż, jako profesjonalista, powinien on zapoznać się ze stanem technicznym pojazdu przed jego sprzedażą W takim przypadku sprawę należy skierować do sądu. Najlepiej w tym wypadku skorzystać z pomocy prawnika, który profesjonalnie zajmie się sprawą skutecznego wyegzekwowania należnych roszczeń.

Kupujący oprócz zwrotu pieniędzy od sprzedawcy może oczywiście żądać zwrotu poniesionych nakładów: za wszelkie dokonane naprawy, poniesionych w związku z ubezpieczeniem i rejestracją pojazdu oraz poniesionych w celu ulepszenia pojazdu. Można również żądać, o czym już wyżej pisałem, zwrotu kosztów sporządzenia opinii rzeczoznawcy, która stanowi podstawę do wystąpienia do złożenia oświadczenia o odstąpieniu od umowy.
Wszelka korespondencja pomiędzy kupującym a sprzedającym w takich sprawach powinna odbywać się w formie pisemnej - list polecony, najlepiej za potwierdzeniem odbioru. W przypadku osobistych negocjacji ze sprzedającym, najlepiej prowadzić je przy udziale świadków.

Co ważne, w przypadku złożenia oświadczenia o odstąpieniu od umowy, należy wykazać gotowość do zwrotu pojazdu wraz z kompletami kluczyków oraz wszystkimi dokumentami, jak również pamiętać, iż od momentu złożenia oświadczenia nie wolno pojazdu użytkować.

Dochodzenie roszczeń po zakupie auta lub problemy z ich uzyskaniem w niektórych przypadkach zależne są od tego, w jaki sposób podeszliśmy do tematu zakupu tego auta. Jest kilka rzeczy na jakie należy zwrócić uwagę. I tak:
1. należy sprawdzić komis samochodowy: w jakiej jest odległości (czy będzie to potem stanowiło problem np. zwrot auta na drugi koniec Polski), od ilu lat jest obecny na rynku i jaką ma renomę.
2. Należy ustalić dostępność szukanego modelu auta na rynku. Dobrze jest orientować się jakie są słabe strony danego modelu (co się często psuje - tzw. wady fabryczne).

Jeżeli wybraliśmy wymarzony egzemplarz, to warto jest przygotować się do transakcji i wiedzieć na co powinniśmy zwrócić uwagę oraz jakie dokumenty auta powinny nam zostać przekazane. Podstawą zawarcia transakcji jest umowa kupna sprzedaży, w przypadku komisu jest to faktura VAT. Na fakturze powinny być zawarte informację dotyczące pojazdu – rodzaj (osobowy, ciężarowy) marka, model, kolor, rok produkcji, nr VIN, stan licznika, przebieg auta spisany w dniu zakupu, informacje o tym, czy auto jest bezwypadkowe, informacje o stanie technicznym auta i jego wszystkich ewentualnych uszkodzeniach W przypadku kiedy świadomie kupujemy auto po wypadku, należy dopilnować, aby na fakturze była informacja o tym co jest uszkodzone i w jakim stopniu.
Istotna jest także cena – nie należy godzić się na często pojawiające się propozycje sprzedającego, polegające na wpisaniu niższej ceny zakupu, niż kwota faktycznie zapłacona. W przypadku późniejszego dochodzenia roszczeń od sprzedającego, będziemy mogli żądać zwrotu jedynie kwoty wynikającej z dokumentów (czyli niższej), a nie kwoty faktycznie zapłaconej.
Często zdarza się że sprzedający umieszcza na fakturze zapis – „Kupujący zapoznał się ze stanem technicznym auta i nie wnosi zastrzeżeń” lub inny zapis o podobnym znaczeniu.
Należy jednak pamiętać, iż takie klauzule nie stanowią podstawy do zwolnienia z odpowiedzialności komisu za zatajone przed kupującym wady.
Można również zrobić kilka zdjęć samochodu dla potwierdzenia jak auto wyglądało w dniu zakupu i przechowywać je wraz z dokumentami auta.

Sprzedawca zobowiązany jest do udzielenia nam wszelkich informacji o pochodzeniu samochodu, jego stanie technicznym, a także do umożliwienia sprawdzenia pojazdu zapewniając nam odpowiednie do tego warunki, lub umożliwiając sprawdzenie w wybranym przez kupującego warsztacie.

Kupujący auto powinien otrzymać pełną dokumentację auta: dowód rejestracyjny, kartę pojazdu, polisę OC, w przypadku gdy auto jest ubezpieczone, kopię umowy komisowej między właścicielem komisu a komitentem, fakturę VAT, a jeżeli samochód ma gwarancję, to także certyfikat tej gwarancji, dokumentację dokonanych napraw lub usunięcia uszkodzeń powypadkowych.

Po zapoznaniu się z powyższymi zasadami możemy dojść do przekonania, iż zakup samochodu z komisu, który okazał się być samochodem uszkodzonym lub powypadkowym nie jest jeszcze tragedią. Kupujący mają szeroki wachlarz możliwości i tylko od nich zależy, czy z nich skorzystają, czy też będą inwestować w naprawę pojazdu, celem przywrócenia go do pełnej sprawności.

Jarosław Bezaniuk

Przepis ma swoje wady. Otóż wszyscy sprzedający dają dopisek do umowy:

"Sprzedający oświadcza, że pojazd nie ma wad technicznych, które są mu znane i o których nie powiadomił Kupującego, a Kupujący potwierdza znajomość stanu technicznego pojazdu"

A co w takim przypadku? Według mnie nie mamy żadnej rękojmi.

No właśnie w tym tkwi cały problem. Sprzedający, jako profesjonalista, ma obowiązek, przed dokonaniem sprzedaży sprawdzić, czy pojazd faktycznie nie ma wad. Jeśli po sprawdzeniu przez kupującego (w wybranym przez niego warsztacie) okaże się, że pojazd jednak jest uszkodzony lub powypadkowy, to bez względu na treść oświadczenia znajdującego się na fakturze, mamy do czynienia z odpowiedzialnością sprzedającego za wady ukryte, o czym w treści artykułu.
Kupujący, jako laik, nie jest w stanie rzetelnie sprawdzić pojazd na miejscu w komisie, dlatego też potwierdzenie przez niego stanu technicznego pojazdu jest wątpliwe i łatwe do obronienia. Opinia rzeczoznawcy w tym przypadku stanowi niepodważalny dowód. Moim zdaniem w dalszym ciągu można jak najbardziej korzystać z uprawnień rękojmi.